تابستان پس از کنکور سراسری برای بچه‌های رشته علوم تجربی در عین خلاصی از استرس کنکور سراسر اضطراب است (البته قاعدتا برای کسی که مثقالی تلاش کرده باشد!).
با اعلام نتایج هزاران موسسه و فرد شروع میکنند به دعوت به ثبت نام در همایش‌ها و جلسات انتخاب رشته … قول قبولی در پزشکی و دندان و دارو و پیراپزشکی…
اشتیاق به رسیدن به تاپ لیست چندهزار نفر اولی که در این رشته‌ها – با یا بدون سهمیه! – قبول می‌شوند بازار چندصدهزارنفری انتخاب رشته رو داغ تر می‌کنه…
در گوشه‌ای دورتر از این هیاهو با یک دوربین کمی بالاتر… کسی هست که بگه مشاورین عزیز کسی چند نفر از شما از این رشته‌ها فارغ التحصیل شدید و الان مسیرتون رو پیدا کردید؟
اصلا گیرم که پزشکی قبول شدم؟ بعدش چی؟ ۷ سال هم خوندم… بعدش؟
راستش کسی بعد از هفت سال دیگر سراغی از شما نمی‌گیرد… اصلا برای هیچ کدام از آن ده ها مشاور خبری نیست… یک روز اول مهر (یا اول بهمن!) ۷ سال بعد از خواب بیدار می‌شوید… میروید توی سایت نظام پزشکی و کد نظام پزشکی تان را چک می‌کنید وحالا تازه فکر می‌کنید با زندگی تان چه کار کنید!!!
مسیرهای پس از فارغ‌التحصیلی پزشکی زیاد است؛ چندتایی را اینجا می‌گویم:
الف) طبابت کلاسیک
۱- طبابت با تاسیس مطب: اینکه اصلا اجازه بهت بدهند، امتیازش را داشته باشی، شهر بزرگ نباشد، چندمتر باشد، هزینه هایش و اصلا در کل بصرفد یا نه یا فعلا بیخیال شوید!
2- طبابت با کار در بیمارستان: قاعدتا بیمارستان پزشک عمومی نمی‌خواهد. اگر هم بخواهد برای تریاژ اورژانس یکی را می‌خواهد که احتمالا او هم دارد آن‌جا طرح می‌گذراند!
3- طبابت با کار در درمانگاه خصوصی یا دولتی: قاعدتا پروانه که باید داشته باشی ولی خوب است! ممکن است دنبال یک پزشک تازه فارغ التحصیل دنبال پر کردن شیفت های شب باشند!
4- طبابت با کار در مراکز بهداشتی: خب درآمدش و دغدغه هایش کمتر است. احتمالا در شهرهای بزرگ جایی برای کار نیست و قاعدتا با نیروهای طرحی پرشده!
ب) طبابت نوین
۱- کار در پلتفرم‌های ویزیت آنلاین: خیلی هایشان سریع ثبت نام‌تان را تکمیل میکنند و پروفایلتان را می‌سازند ولی مهم این است که شما تنها نیستند. ده ها هزار پزشک دیگر هم هستند.
2- کار در پلتفرم‌های تفسیر و چکاب آنلاین: قاعدتا تعدادشان زیاد نیست! به عنوان یک GP خوب درست خوانده باید بدون دیدن بیمار برگه آزمایش را تفسیر – نه درمان – کنی! (در طب داخلی این کار حرام است!)
ج) ادامه تحصیل
۱- میتوانید آزمون دستیاری بدهید: اینکه سربازی دارید یا نه، عقد کرده اید یا نه، جزو ۵ درصد برتر آزمون‌ها بوده اید یا نه و یا طرح تان گذرانده اید یا نه را فاکتور بگیرید! فعلا فرض می‌کنیم گفتند بیا آزمون را بده. تقریبا ۹ ماه خالص شبیه کنکور روزی ۸ تا ۱۲ ساعت باید مطالعه کنی! اگر شهر یا رشته خوب بخواهی بیشتر…! احتمالا آن زمان – اگر از ۱۹ سالگی وارد پزشکی شده باشی – ۲۶، ۲۷ سال سن داری… و دغدغه هاییت با روز انتخاب رشته خیلی متفاوت است.
2- بعد تخصص میتوانی بروی فوق تخصص یا فلوشیپ (بعضی رشته ها تخصص ندارن و دوره های کوتاه مدتی به نام فلوشیپ دارن.)
د) آموزش
۱- میتوانی بروی برای تدریس، ولی قاعدتا باز پزشک عمومی نمی‌خواهند باید بروی رشتههای PHD بگیری… مثل پزشکی اجتماعی، اخلاق پزشکی، اپیدمیولوژی، سلامت عمومی، فارماکولوژی و …
2- تدریس مجازی: این راه تقریبا همیشه باز است، چه به مخاطب تخصصی و چه عمومی
هـ) پژوهش
۱- در پژوهشگاه های سلامت
2- هیئت علمی دانشگاه‌ها
3- فعالیت در پروژه‌های تحقیقاتی و پایان‌نامه‌ها
4- نوشتن مقاله و همکاری بین‌المللی
و) مدیریت و سیاستگذاری سلامت
۱- وزارت بهداشت، سازمان‌های بیمه، دانشگاه‌های علوم پزشکی
2- مدیریت بیمارستان و مراکز درمانی
ز) داروسازی بالینی و صنایع دارویی
۱- مشاوره دارویی و clinical pharmacy (با گذراندن دوره‌ها)
2- ورود به بخش تحقیقات دارویی یا شرکت‌های داروسازی
ح) فعالیت در زمینه‌های بین رشته‌ای پزشکی
۱- پزشکی و فناوری (MedTech / HealthTech)
تله‌مدیسین و اپلیکیشن‌های سلامت: طراحی و راه‌اندازی اپ‌هایی برای مشاوره آنلاین، پرونده الکترونیک سلامت، آموزش بیماران.
هوش مصنوعی در پزشکی: تشخیص بیماری‌ها از روی تصویر (رادیولوژی، پاتولوژی)، پردازش صدا و متن پزشکی.
پوشیدنی‌های پزشکی (Wearables): سنسورهای سلامت، مانیتورینگ قلبی، قند خون و…
تجهیزات پزشکی: واردات و فروش!
۲- پزشکی و مهندسی
مهندسی پزشکی (Biomedical Engineering): ساخت دستگاه‌های تصویربرداری، تجهیزات اتاق عمل، اندوسکوپی، اکوکاردیوگرافی.
بیومکانیک و ارتوپدی: پروتزها و ارتزها.
مهندسی بافت و سلول‌های بنیادی: ترمیم ارگان‌ها.
نوروساینس
۳- پزشکی و داده (Medical Data Science)
بیوانفورماتیک: تحلیل داده‌های ژنتیکی، ژن‌درمانی، Personalised Medicine.
علم داده و Big Data در پزشکی: استفاده از سوابق بیماران برای پیش‌بینی outcome.
اپیدمیولوژی پیشرفته: مدل‌سازی بیماری‌ها (مثل کووید).
۴- پزشکی و علوم انسانی
اخلاق پزشکی و Bioethics: تصمیم‌گیری درباره سقط جنین، پایان حیات، ژن‌درمانی.
حقوق پزشکی: مشاوره به وکلا و بیماران در پرونده‌های قصور.
روانشناسی-پزشکی: سایکوسوماتیک، سایکونورولوژی.
۵- پزشکی و طب مکمل
ترکیب پزشکی مدرن با طب ایرانی/سنتی: در دنیا خیلی طرفدار دارد (Integrative Medicine).
ط) مهاجرت
وقتی پزشکی عمومی ات رو تموم کردی ممکنه رشته‌‌ی بین رشته‌ای دلخواهت رو پیدا نکنی یا با شرایط اقتصادی کنار نیای! شاید لازم بشه قبلش فکر کنی. مهاجرت پزشکی به شکل قابل ملاحظه‌ای از رشتههای مهندسی سخت تره. قبولی در دانشگاه‌های مقصد هم به این آسونیا نیست. بعلاوه اگر شاید لازم بشه دوباره چندین سال از دروس پزشکی دوره GP رو دوباره در مقصد هم بگذرونی تا در سیستم بهداشت و درمانشون صلاحیت پیدا کنی.
قطعا دونستن اینا چیزی از شوق رسیدن به پزشکی تو سال‌های دبیرستان ممکنه کم نکنه! ولی خط مشی خوبی برای حفظ انگیزه طی سال‌های تحصیله…
